با افزایش روزافزون محتوای 4K اولترا HD، طبیعتاً تقاضا برای دستگاهها و تجهیزات مناسب برای پخش آنها نیز افزایش قابلتوجهی پیداکرده است. همینطور که به سمت آینده قدم برمیداریم، فناوریهای جدیدی به منصه ظهور میرسند که با فراهم آوردن امکانات لازم برای کاربردهای نوین و مبتکرانهای که تابهحال ممکن نبوده، زمینه رشد و پیشرفت هرچه بیشتر را فراهم میکنند.
فناوریهای نوین درزمینه پخش محتوا از طریق اپ های مختلف بهوسیله ویدئو پروژکتورها، نمایش محتوای 4K اولترا HD را از آنچه که قبلاً در بازار ویددئو پروژکتور خانگی، تجاری و آموزشی شاهد بودیم فراتر برده و وارد فاز تازهای کرده است. طراحان اپ های موبایلی بهتدریج تلاشهای خود را بر روی محصولات نوآورانهای مانند ویدئو پروژکتور کوتاه برد یا شورت ترو (Short Throw) یا طولانی برد یا لانگ ترو (Long Throw)ی 4K اولترا HD متمرکز میکنند که اندازههای کوچکی داشته، قابلحمل هستند و از قابلیت SVOD یا video on demand (سرویس ویدیوی درخواستی) نیز پشتیبانی میکنند.
پرواضح است که محتوای 4K اولترا HD با داشتن 8 میلیون پیکسل در هر فریم (بیشتر از 4 برابر تصاویر HD یا 1080p استاندارد) بسیار جذابتر و جالبتر است و بیننده را بیشتر در خود غرق میکند. بهعلاوه، هنگامیکه رزولوشن 4 برابر میشود، طبیعتاً اندازه تصویری که بر پرده نمایش نقش میبندد نیز بزرگتر خواهد بود تا همه جزئیات ظریف موجود نیز نمایش داده شود. درهرصورت، چه تصویر بزرگ باشد و چه کوچک، برای اینکه یک ویدئو پروژکتور در رده 4K اولترا HD طبقهبندی شود لازم و ضروری است که تمامی 8.3 میلیون پیکسل را تولید و پخش کند.
همه پیکسلها مثل هم نیستند
برای آنکه بتوانید از تمامی جزئیات موجود در محتوای 4K اولترا HD واقعاً لذت ببرید، ویدئو پروژکتور شما باید انسی (ANSI) کنتراست بسیار بالا و توانایی قابلملاحظهای در پردازش تصویر داشته باشد. به این منظور، تصویرساز (Imager) ویدئو پروژکتور باید سرعت بالا و هماهنگی مکانیکی بینظیری داشته باشد.
انسی کنتراست بالا به معنای تاریکی بیشتر نواحی سیاه و روشنایی بیشتر نواحی سفید بهطور همزمان در یک تصویر یکسان است. در برخی از فناوریها برای اعلام کنتراست تصویر از شاخصهای دیگری استفاده میشود، اما چنین تصاویری تاریکی سیاه و روشنایی سفید مشابهی را بهطور همزمان در یک تصویر تولید نمیکنند. بهعنوانمثال، یک شاخص مبتدیانه مبتنی بر وجود یا عدم وجود کنتراست، یک صفحه کاملاً سفید را با یک صفحه کاملاً سیاه مقایسه میکند؛ اما ازآنجاییکه تصاویر واقعی بهطور همزمان آمیختهای از رنگهای مختلف هستند، ضروری است که در هر تصویری که بهطور معمول توسط ویدئو پروژکتور تولید میشود تاریکترین سیاهها و روشنترین سفیدها و به عبارتی، بالاترین انسی کنتراست ممکن را داشته باشیم. تصاویر دارای انسی کنتراست بالا واضحتر به نظر میرسند و همین تجربه کاربر را واقعیتر و فراگیرتر میکند.
پخش تصاویر در حالت 4K اولترا HD
قلب تپنده هر ویدئو پروژکتور، یک یا چند تصویرساز است که پیکسلهای تولیدشده بر پرده نمایش توسط آنها ساخته میشود. بسیاری از فناوریهای موجود برای تولید هر یک از رنگهای اصلی (قرمز، سبز، آبی) از تصویرسازهای مجزا استفاده میکنند، اما معمولاً در این حالت همیشه از بابت توازن و همراستایی تصویرسازها نگرانی وجود دارد.
تصویرسازهای مجزا باید دقیقاً همراستا و هماهنگ باشند تا تصویر دقیق و واضحی تولید شود. علیالخصوص، ازآنجاییکه با پیشرفت فناوری، پیکسلها مرتباً کوچک و کوچکتر میشوند، هماهنگسازی تصویرسازها در حین تولید پیچیدهتر و دشوارتر شده و میشود. یکی از تستهای سادهای که برای تشخیص ناهماهنگیهای احتمالی انجام میشود، بررسی دقیق یک متن سفید بر روی یک زمینه سیاهرنگ است. چنانچه ذرهای از رنگهای قرمز، سبز یا آبی در حواشی حروف مشاهده شد، سیستم تصویرساز فاقد هماهنگی لازم است.
در فناوری 4K UHD DLP که توسط Texas Instruments ارائه شده، فقط از یک تصویرساز استفاده شده که در واقع تراشهای است که از میلیونها ریزآینه (micromirror) تشکیل شده که هر یک به اندازه یک گلبول خون انسان هستند. از این طریق، هماهنگی کامل پیکسلها تضمین میشود.
پیکسلها را باید شمرد، چراکه اهمیت دارند
بااینهمه جزئیات و قابلیتهایی که محتوای 4K اولترا HD با خود به ارمغان میآورد، لازم و ضروری است که ویدئو پروژکتور 4K اولترا HD شما هم توانایی نمایش ذره ذره آن جزئیات و تصاویر دقیق و زنده را داشته باشد. متأسفانه تعداد پیکسلهای تولیدی برخی از ویدئو پروژکتورهای بهظاهر 4K اولترا HD در عمل کمتر از 8.3 میلیون پیکسلی است که توسط انجمن مصرفکنندگان فناوری ایالات متحده (CTA) تعیینشده است.
در واقع، تعدادی از ویدئو پروژکتورها کار را بهجایی رساندهاند که تنها چیزی نزدیک به 4 میلیون پیکسل را تولید میکنند؛ اما سیستمهای فناوری پخش DLP از الگوریتمهای پیشرفتهای برای پردازش تصویر استفاده میکنند تا بیشتر از 8 میلیون پیکسل بر پرده نمایش نقش ببندد و تصویر 4K اولترا HD دقیق و واضحی را مشاهده کنید که رزولوشن بسیار بالایی دارد.
فراتر از معمول
سیستم 4K اولترا HD برای کاربردهای معمول ویدئو پروژکتورهای مورد استفاده در دنیای کسبوکار، آموزش و سینمای خانگی بینهایت مفید فایده خواهد بود، اما کاربرد این سیستمها به همینجا ختم نمیشود. البته که جداول واضحتر و خواناتر در اتاقهای کنفرانس شرکتها در هر کجای جهان بیشتر به مذاق حاضرین خوش خواهد آمد و صدالبته که در کلاس درس نیز معلمین و اساتید با استفاده از محتوای 4K اولترا HD در جذب و حفظ توجه فراگیران موفقتر خواهند بود.
برای علاقهمندان به سینمای خانگی نیز آیا چیزی از یک پرده نمایش بزرگتر، درخشانتر و فراگیرتر که تک تک 8.3 میلیون پیکسل هر تصویر را با یک هزینه معقول نمایش میدهد میتواند جذابتر باشد؟
اما ورای همه کاربردهایی که بازار ویدئو پروژکتورها را از قدیم پررونق نگهداشته، تولید تراشههای کوچکتر، کممصرفتر و مقرونبهصرفه تر امروزی موارد جذابتر و هیجانانگیزتری را امکانپذیر کرده است.
برخی از این موارد، مانند تلویزیونهای هوشمند همراه و همچنین تلویزیونهای لیزری (mobile smart TV و Laser TV که هر دو عملاً ویدئو پروژکتورهای کوچکی هستند که امکان پخش محتوا در هر مکانی را فراهم میکنند) قابلیت پخش محتوا از سایر منابع را نیز دارند و از برخی دیگر مثل دیجیتال ساینِج یا رایانما (Digital Signage) میتوان به روشهای مبتکرانه مختلفی در طراحی صنعتی یا خردهفروشی بهره گرفت.
علاوه بر اینها، طراحان و تولیدکنندگان به دنبال روشهای جدیدی برای استفاده از ویدئو پروژکتورهای 4K اولترا HD هستند که از آن جمله میتوان به گنجاندن آنها در لوازم خانگی یا تجهیزات گیمینگ (بازیهای رایانهای) اشاره کرد.
در واقع، تلویزیونهای هوشمند همراه و تلویزیونهای لیزری تجربه کاربران درزمینه سرگرمیهای خانگی را دگرگون میکنند. به خاطر اندازه و لنزهای بسیار کوچکی که این سیستمها دارند میتوان آنها را به راحتی در مکانها و محیطهای مختلفی قرار داد و لذا کاربر میتواند در هر جایی از خانه که مایل باشد از محتوای مورد نظر خود لذت ببرد.
لنز کوتاه برد این دستگاهها این امکان را به شما میدهد تا آنها را تنها با چند اینچ فاصله از دیوار یا پرده نمایش قرار بدهید. مثلاً یک روز میتوانید محتوای مورد نظر خود را بر روی دیوار بالای شومینه تماشا کنید و فردای آن روز در اتاقی دیگر مشغول بازی شوید یا بر روی دیوار حیاط فیلم ببینید.
انتخاب لیزری یا هوشمند
انتخاب بین تلویزیونهای هوشمند همراه و تلویزیونهای لیزری به عادتها و تمایلات کاربر بستگی دارد. درحالیکه هم تلویزیونهای هوشمند همراه و هم تلویزیونهای لیزری قابلیت تولید تصاویر بزرگتر از 100 اینچ را دارند، اما تلویزیونهای هوشمند همراه که معمولاً در آنها از دیودهای نوری (LED) استفاده میشود کوچکتر هستند.
از جمله امتیازات اصلی این مدلها میتوان به قابلحمل بودن و راحتی استفاده از آنها و همچنین پردازشگرهایی اشاره کرد که امکان پخش از سایر منابع را فراهم میکنند. از طرف دیگر، منبع روشنایی تلویزیونهای لیزری، لیزر است و لذا این مدلها روشنایی بیشتری دارند که به تا 5000 لومن هم میرسد و لذا امکان پخش تصاویر بزرگتری را فراهم میکند. در بسیاری از موارد نیز با هدف بهبود هر چه بیشتر تجربه کاربری، همراه با این مدلها از پردههای مخصوص ضد نور محیط نیز استفاده میشود.
ساینج یا تبلیغ از طریق تابلوها و بوردهای مختلف مدتهاست که بهعنوان یکی از روشهای نسبتاً مستقیم برای انتقال اطلاعات مورد نظر مورد استفاده قرار میگرفته است؛ اما با معرفی و عرضه دیجیتالساینج یا رایانما، محتوای 4K اولترا HD و ویدئو پروژکتورهای پیشرفته، این نوع از تبلیغات نهتنها بیشتر به مذاق مشتریان خوش میآید، بلکه (مخصوصاً برای کسبوکارها) جذابتر و متقاعدکنندهتر نیز به نظر میرسد.
بهعنوان نمونه، هر یک از صاحبان مغازههای بازار میتوانند یک ویدئوی جالبتوجه را به همراه آخرین قیمتها بر روی پرده نیمه شفافی که در یک قاب در محوطه بازار نصب شده پخش کنند. در موزهها نیز میتوان روی دیوار کنار نقاشیها ویدیوهایی را پخش کرد که نحوه شکل گرفتن آن شاهکار هنری توسط هنرمند را نشان میدهند، یا حتی در مورد مجسمهها میتوان از افکتهای واقعیت فضایی استفاده کرد.
به هر ترتیب، امروزه فناوری پخش از ویدئو پروژکتور با رزولوشنهای بالا به روشهای نوینی مورد استفاده قرار میگیرد که همین چند وقت پیش حتی تصور آن هم به سختی امکانپذیر بود.
زمینههای لازم در عرصه فناوری
اساساً همان فناوری DLP موجود در اغلب سالنهای سینماست که این دامنه وسیع از روشهای مختلف استفاده از 4K اولترا HD را امکانپذیر ساخته است. قلب تپنده فناوری DLP یک تراشه نیمهرسانای نوری (DMD یا میکرو آینه دیجیتال) است که میلیونها آینه بسیار ریز (ریز آینه) متغیر دارد.
فناوری DLP سرعت این تغییرات را با الگوریتمهای پیشرفته پردازش تصویر در هم میآمیزد تا هر ریزآینه مسئولیت نمایش چندین پیکسل از تصویر را بر عهده بگیرد. بهمنظور برآوردن نیازهای تولیدکنندگان و طراحان ویدئو پروژکتور درزمینهٔ های مختلف کاربرد این دستگاهها، عملکرد هر یک از چیپست ها (مجموعه تراشهها)ی DLP برای ویژگیهای خاصی بهبود داده میشود.
اخیراً Texas Instruments تنوع چیپست های DLP خود را گسترش داده و در حال حاضر کاملترین مجموعه از راهکارهای 4K اولترا HD بازار را عرضه میکند. بهعنوانمثال، چیپست جدید و کممصرف DLP470TP برای استفاده در ویدئو پروژکتورهای قابلحمل با روشنایی تا 1500 لومن طراحی شده و کوچکترین تصویرساز 4K اولترا HD موجود است.
چیپست DLP470TE مدل دیگری است که اگرچه هنوز هم کوچک است، اما اندکی بزرگتر شده تا بتواند روشنایی بیشتر از 1500 لومن و تا 4000 لومن را امکانپذیر کند. چیپست DLP660TE بزرگترین و قدرتمندترین چیپست موجود در کارنامه این شرکت است که از روشنایی بیشتر تا 5000 لومن پشتیبانی میکند. در تصویر زیر میتوانید تفاوت اندازه این چیپست ها را مشاهده کنید:
محدودیتی وجود ندارد
بدون تردید، غنای رنگها، وضوح جزئیات و جذابیت تصاویر زندهای که ویدئو پروژکتورهای 4K اولترا HD تولید میکنند بیهمتا، نفسگیر و مثالزدنی است. امروزه با ظهور فناوریهایی که باعث کوچکتر و ارزانتر شدن این ویدئو پروژکتورها شدهاند، مجموعه گستردهای از مدلهای 4K اولترا HD جدید را شاهد هستیم که تمامی محدودیتهای گذشته را از میان برداشتهاند.